قدس آنلاین: حامد جلالی، شایسته تقدیر بخش داستان بلند و رمان جایزه «جلال آل احمد» با بیان این‌که روی پیشانی «جلال» نوشته نشده که جایزه‌اش باید به سمت آدم‌ها، ارگان‌ها، نهادها و تفکر خاصی برود، می‌گوید: جایزه «جلال» یک جایزه ملی است و صرفا به ادبیات فکر می‌کند.
این داستان‌نویس که با کتاب «وضعیت بی‌عاری» در بخش داستان بلند و رمان دوازدهمین دوره جایزه ادبی «جلال» شایسته تقدیر شناخته شده است، در گفت‌وگو با ایسنا، درباره آسیب‌هایی که این روزها متوجه داستان و رمان است، اظهار کرد: در حوزه هنر به‌طور کلی به واسطه درگیری‌های ذهنی، مردم به دنبال سرگرمی هستند و به همین سبب هنرمندان ما هم کارها را به سمت سرگرمی می‌برند که نمونه بارز آن سینمای ماست؛ کارهایی که مردم را بخنداند و سرگرم کند تولید می‌شود و مخاطب هم دارد.
او افزود: نمونه این مسئله در ادبیات، کارهای ترجمه پرفروش است که از جنس کارهای پاورقی و صرفا سرگرم‌کننده هستند. شاید درگیری‌های اقتصادی و مسائل زندگی و مشکلات باعث شده مخاطب ما خیلی نخواهد در رمان هم به آن‌ها فکر کند. مخاطب می‌خواهد فقط چیزی بخواند یا فیلمی ببینید تا سرگرم شود؛ این یک مشکل است. از طرف دیگر سال‌هاست که نویسنده ایرانی به تنبلی و کنج خانه نشستن خو کرده است و از آن‌جا راجع‌به همه چیز نوشته می‌شود، درحالی‌که نمی‌شود راجع‌به همه چیز از همان‌جا نوشت، اما کم‌کم کارهای آپارتمانی که بدون تحقیقات آن‌چنانی تولید می‌شوند به بازار می‌آیند. البته شاید در این مسئه هم نویسنده مقصر نباشد، چون او هم درگیر همین مسائل اقتصادی و مشکلات است و شاید تحقیق، پژوهش و سفر رفتن مثل گذشته برای او سخت باشد. همه این‌ها هنر ما را دچار این کرده که دیگر ما کارهای عمیق نمی‌بینیم و هنرمند ما کمتر مشاهدات قوی دارد و تحقیق می‌کند تا به یک کار عمیق برسد.
این نویسنده سپس درباره امکان ایجاد محدودیت برای جایزه ادبی‌ای مثل «جلال» گفت: جایزه «جلال» یک جایزه ملی است، جایزه ملی باید به همه آثاری که از وزارت ارشاد مجوز گرفته‌اند بها بدهد و همه‌شان را بخواند و در انتخاب برگزیدگان صرفا باید به ادبیات فکر کند؛ جایزه ملی یعنی این.
جلالی با بیان این‌که اگر نویسنده‌ای به عقیده برخی دوستان ما معاند است قطعا خودش نمی‌آمد از وزارت ارشاد جمهوری اسلامی ایران مجوز بگیرد، بیان کرد: وقتی نویسنده‌ای کتابش را برای وزارت ارشاد می‌فرستد یعنی نظام جمهوری اسلامی ایران را قبول دارد و من اصلا این را نمی‌فهمم که برخی می‌گویند فلان نویسنده ضدنظام است، پس او برای چه کتابش را به وزارت ارشاد داده است؟ نویسنده‌ای که خودش کتابش را روی میز ارشاد می‌گذارد و می‌خواهد از وزارتخانه مجوز بگیرد، یعنی این‌که نظام را قبول دارد، اما ممکن است نقدهایی داشته باشد که این به نظر من هیچ ایرادی ندارد.
او ادامه داد: بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران امام خمینی هستند و به کرات در بحث‌های‌شان گفته‌اند که اگر کسی نقد یا بحثی داشته باشد، ایرادی ندارد و ما به هر کسی که نقدی داشته باشد معاند نمی‌گوییم. حالا وقتی نویسنده‌ای کتابش را به وزارت ارشاد داد، گام اول را پشت سر گذاشته است. وزارتخانه ارشاد وقتی به آن کتاب مجوز می‌دهد پس این کتاب مشکلی ندارد و یک جایزه نمی‌تواند بیاید و ارزش‌گذاری‌هایی غیر از ادبیات کند.
نویسنده «وضعیت بی‌عاری» همچنین گفت: اگر جایزه‌ای در حوزه دفاع مقدس باشد، موضعش مشخص است، یا جایزه رضوی یا مدافعان حرم که باید آثار این‌چنینی را بررسی کنند. اما جایزه «جلال» یک جایزه ملی است و صرفا به ادبیات فکر می‌کند. من متاسفانه نمی‌توانم ۲۳۲ رمانی را که سال گذشته چاپ شده است بخوانم تا بفهمم حق نامزدها بوده که تا این مرحله بالا بیایند یا خیر، اما به نظر من آثاری که بالا آمده آثار خوبی بوده‌اند، مثلا کار آقای محمدرضا مرزوقی، «دور زدن در خیابان یکطرفه» که کار بسیار شایسته و خوبی است.
او همچنین در پاسخ به پرسشی درباره صحبت‌های احمد شاکری، شایسته تقدیر بخش نقد ادبی دوازدهمین دوره «جلال» در مراسم پایانی این جایزه اظهار کرد: من هم نگرانی ایشان را شنیدم، ما هم نگرانیم که هنر آسیب بییند. این دغدغه همه ماست، من هم دلسوزم که اگر نبودم در حوزه ادبیات فعالیتی نداشتم، همه ما که در حوزه فرهنگ، هنر و ادب کار می‌کنیم حتما دلسوزیم، اگر کسی دلسوز نباشد به سمت این حرفه که پولی ندارد و باید تمام زندگی‌ات را برایش بگذاری نمی‌آید، پس حتما دلسوزی دارد. ما هم دلسوزیم و می‌خواهیم این هنر روز به روز متعالی‌تر شود و با جلال و جبروت بیشتری پیش برود، این دغدغه همه ماست.
حامد جلالی در پایان درباره اثر تقدیرشده‌اش در جایزه «جلال» گفت: رمان «وضعیت بی‌عاری» عاشقانه‌ای است که انقلاب و جنگ را روایت می‌کند. این کتاب محصول نخستین دوره «مدرسه رمان» و نظارت خانم بلقیس سلیمانی است. نگارش این کتاب از سال ۹۱ شروع شد و ۱۴ - ۱۵ ماه وقت برد تا اولین نسخه‌اش آماده شود. در این سال‌ها هم چکش‌کاری‌هایی انجام شد تا بالاخره سال گذشته به چاپ رسید.
انتهای پیام/
نظر شما